Bác sĩ 'dùng bia cứu bệnh nhân... ngộ độc rượu' kể chuyện nổi tiếng bất đắc dĩ

Như Thanh Niên đã đưa tin, ngày 25.12.2018, ông N.V.N (trú xã Triệu Độ, H.Triệu Phong, Quảng Trị) được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị do bị ngộ độc rượu, nguy kịch. Các bác sĩ đã làm xét nghiệm và dựa vào biểu hiện lâm sàng chẩn đoán bệnh nhân bị ngộ độc methanol có trong rượu.Để cứu bệnh nhân, các bác sĩ dùng 3 lon bia (tổng cộng 990 ml) để truyền vào đường tiêu hóa của ông N.. Liên tiếp sau đó, một giờ đồng hồ truyền tiếp 1 lon bia. Sau khi truyền 15 lon bia (khoảng 5 lít) kết hợp việc lọc máu, điều trị tích cực, đến sáng 26.12.2018 (sau 24 giờ) bệnh nhân Nhật tỉnh và được xuất viện.
Cách điều trị của thạc sĩ - BS Lê Văn Lâm (Trưởng khoa Hồi sức tích cực - chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị)  đã tạo nên "cơn sốt" trong dư luận vào thời điểm đó. Thậm chí có báo nước ngoài còn dẫn lại câu chuyện này và Bộ Y tế phải tổ chức họp báo, nói lại cho rõ.
Nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27.2), BS Lê Văn Lâm dành cho Thanh Niên cuộc trò chuyện.

Không kịp nghĩ đến hậu quả nếu... thất bại

PV: BS có thể chia sẻ cơ sở nào để đi đến quyết định giải độc như vừa rồi?
BS Lê Văn Lâm: Thực ra đứng trước các bệnh nhân nặng, chúng tôi không có thời gian. Tất cả 

Ngày nào cũng thế, buổi sáng đập đập bệnh nhân kiểm tra, xét nghiệm, khám lại thấy ổn hơn là mừng rồi. Bệnh nhân nào cũng thế. Từ chết sống lại là mừng lắm.   BS Lê Văn Lâm

các đường đi nước bước đã được giả định trước khi bệnh nhân vào, chứ vừa làm vừa nghĩ là không được. Cũng như các tập huấn khác, mình đã làm trong đầu rồi.
Gặp 1 trường hợp bệnh nặng, người ngoài chuyên môn thấy BS làm rất nhanh, tưởng như chả phải suy nghĩ gì hết nhưng thực tế càng làm nhanh chứng tỏ càng chuẩn bị hết các bước.
Đối với chúng tôi, trường hợp đó không phải quá lạ, chỉ hơi hơi khác khác tí thôi nhưng mà cái đó cơ sở là có rồi, chứ không có cơ sở không ai làm. Chúng tôi biết chắc chắn việc này là đúng.
Mỗi quyết định của BS như cấp cho bệnh nhân 1 vũ khí sinh tồn. Để cứu bệnh nhân thì làm rất nhiều bước mỗi bước coi như trang bị thêm vũ khí. Nếu thiếu thì bệnh đã nặng, gần chết rồi. Nếu được trang bị đầy đủ hơn thì cơ hội sống cao hơn chứ không phải làm như vậy là chắc chắn sống...PV: Khoảnh khắc khi BS nói với thân nhân ra ngoài mua bia để phục vụ việc cấp cứu ngộ độc rượu, liệu họ có hốt hoảng? Lúc đó có nghĩ đến việc thất bại?
BS Lê Văn Lâm: Thêm 1 công cụ, cái này là 1 công cụ cho bệnh nhân tăng cường sức chiến đấu với bệnh. Cái này rất quan trọng trong chuỗi điều trị. Nói thực, lúc đó, chúng tôi làm việc không nghĩ chẳng may nó thất bại thì phương pháp này gây ra cho mình những hậu quả gì. Chúng tôi chỉ nghĩ bệnh nhân của mình nếu có thêm cái này thì tăng thêm cơ hội sống. Lúc đó chỉ nghĩ được ngang đó thôi. Đến lúc bệnh nhân ra viện, thấy báo chí lên lúc đó mới nghĩ lại...
PV: Thưa BS có thể chia sẻ sâu hơn về cơ sở khoa học của ca cấp cứu vừa rồi?
BS Lê Văn Lâm: Không phải là ngộ độc rượu vì rượu có nhiều loại, ở đây là cồn công nghiệp. Rượu mình uống là rượu thực phẩm là Etylic. Ngoài ra có nhiều rượu khác. Rượu bệnh nhân ngộ độc là rượu Methanol cái đó mới ngộ độc. Đương nhiên về mặt khoa học thì ngộ độc các loại rượu Methanol thì mình dùng chất đối kháng là Etylic. Vấn đề là phải dùng Etylic để làm đối kháng lại ngộ độc kia. Còn lúc sử dụng bia, chúng tôi không phải sử dụng bia, chỉ là cái tên gọi thôi. Mục tiêu của mình là lấy Etylic từ trong bia. Cái bệnh nhân cần là Etylic.
Hay nói rõ hơn, khi có Etylic gan sẽ ưu tiên chuyển hóa Etylic, ngưng chuyển hóa Methanol (Metylic, thứ sẽ cho ra Andehit Formic, ở hàm lượng cao sẽ gây ngộ độc, nguy cơ tử vong rất cao), điều đó có đủ thời gian cho việc lọc máu.

Bối rối vì điện thoại "tưng tưng" cả ngày

PV: Sau ca cấp cứu thành công thì dư luận, báo chí đưa tin rầm rộ, BS trở thành người nổi tiếng, BS có mệt mỏi với điều này?
BS Lê Văn Lâm: Thực tế, nói mệt mỏi thì không phải quá ghê gớm nhưng cái này giống như cái việc gì mình chưa bao giờ trải qua. Như trường hợp vừa rồi chưa hề trải qua. Cùng 1 lúc quá nhiều người hỏi dồn dập, mình chưa chuẩn bị tâm lý thì khó đối với người hỏi...
Vì rất nhiều dạng, có khi với bác sĩ thì mình trả lời khác. Mình phải lường theo cái mức độ hiểu của họ vì mình không gặp trực tiếp, chỉ qua điện thoại. Nói ngắn thì người ta không hiểu nói dài thì mất thời gian.
Về mặt chuyên môn, khi Bộ Y tế và Sở Y tế có ý kiến thì mình phải làm báo cáo. Cái đó là đương nhiên. Thời gian chuẩn bị báo cáo phải ngồi lại, tập kết tài liệu, gặp bệnh nhân... mới gởi đi. Ngay lúc đó làm không được vì điện thoại tưng tưng, không trả lời thì không hợp lý. Ví dụ các bác sĩ của bệnh viện khác hỏi. Các phóng viên nhà báo hỏi, không trả lời thì không đúng mà trả lời mất thời gian. Hơi thấy lạ lạ, bối rối. Những lần khác cũng có nhưng nó không nhiều như lúc này.
PV: Nghề BS như ông đã từng chữa trị cả ngàn bệnh nhân, có câu chuyện nào các bệnh nhân, thân nhân trao gửi sự cảm ơn, niềm tim làm ông cảm thấy tự hào vì đã làm BS mà không làm nghề khác?BS Lê Văn Lâm: Nói trường hợp nào cụ thể là rất khó. Vì ở khoa Hồi sức này, cứ mỗi bệnh nhân ra viện thì cả khoa đều mừng. Bản thân tôi mừng và tôi nhìn thấy trên gương mặt các BS và điều dưỡng khác cũng mừng. Cứ nghe bệnh nhân có khả năng sống là mừng rồi chứ đừng nói là ra viện. Ngày nào cũng thế, buổi sáng đập đập bệnh nhân kiểm tra, xét nghiệm, khám lại thấy ổn hơn là mừng rồi. Bệnh nhân nào cũng thế. Từ chết sống lại là mừng lắm. Nhờ đó có động lực để làm việc. Không có trường hợp nào hơn trường hợp nào. Vì trường hợp nào gần chết cũng ghê gớm hết chứ không có trường hợp đặc biệt. Chỉ cần bệnh nhân hôm qua nặng, sơ hở là chết, giờ có khá hơn, có hy vọng sống là đã mừng rồi và bệnh nhân thì quá nhiều.
Xin cảm ơn ông!